1453- İstanbul’un
Fethi:
Bizans
İmparatorluğunun yani Doğu Roma İmparatorluğunun başkenti olan Konstantinopolis (İstanbul) Fatih Sultan
Mehmet tarafından 29 Mayıs 1453'te fethedilmiştir. 1100 yıllık bir geçmişi olan
İstanbul’un fethedilmesiyle Doğu Roma İmparatorluğu (Bizanslılar) yıkılmış ve
Ortaçağ kapanmış ve Yeniçağ başlatmıştır. Not: Bu önemli fetihten sonra
Osmanlıların başkenti Edirne'den İstanbul'a taşınmıştır.
1459-Amasra’nın Fethi:
Batı Karadeniz
kıyısında bulunan ve Cenevizlilerin
kolonisi olan Amasra, 1459'da Fatih Sultan Mehmet döneminde fethedildi. Günümüzde Bartın iline bağlı küçük ve şirin
bir sahil kasabasıdır.TZ
1460-Mora’nın
Fethi:
Günümüzde
Yunanistan’ın güneyinde bulunan yarımadaya verilen ad. ‘’Peloponnes’’ olarak da
adlandırılan bölge Fatih Sultan Mehmet döneminde fethedildi. 369 yıl
Osmanlıların egemenliğinde kalan bölge 1829 tarihli Edirne Antlaşmasında
Rumların bağımsızlığını kazanmasıyla Yunanlıların toprağı oldu.
1461-Candaroğulları
Beyliğinin alınması:
Sinop ve Kastamonu
civarında hüküm süren Candaroğulları Beyliğine Fatih Sultan Mehmet son
vermiştir.
1461-Trabzon’un
Fethi:
Fatih Sultan
Mehmet döneminde Trabzon’daki Pontus Rum İmparatorluğuna 1461’de son verildi ve
Trabzon, Osmanlıların egemenliği altına girdi. Not: Yavuz Sultan Selim, Trabzon
Sancağında 24 yıl valilik yapmış ve
Kanuni Sultan Süleyman Trabzon’da dünyaya gelmiştir.
1468-Karamanoğulları
Beyliğinin alınması :
Konya ve
çevresinde hüküm süren ve kendisini Anadolu Selçuklu Devletinin varisi gören bu
sebeple Osmanlılarla sürekli çatışan Karamanoğulları Beyliği, Fatih Sultan
Mehmet döneminde egemenlik altına alınmıştır.
1473-Otlukbeli
Savaşı :
Fatih Sultan
Mehmet ile Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan arasında 1473’te Erzincan’ın ilçesi
Otlukbeli'de gerçekleşen savaştır. Savaşın
nedeni, Karakoyunlu Devletine son veren Uzun Hasan’ın Doğu Anadolu'da
güçlenmesi ve Osmanlı devleti için tehdit oluşturmasıdır. Bu savaş
Osmanlı Devletinin kesin zaferiyle sonuçlanmış ve Akkoyunlu Devleti
dağılma sürecine girdi. Not: Akkoyunlulara, Safeviler son vermiştir. TZ
1475-Kırım’ın
alınması:
Kırım Hanlığı,
1475'te Fatih Sultan Mehmet döneminde Gedik Ahmet paşa komutasındaki Osmanlı
donanması tarafından fethedildi. Osmanlıların egemenliği altında olduğu dönemde
Kırım Hanlığı, Giray Hanedanlığı tarafından yönetilmiştir. 300 yıl Osmanlıların
egemenliği altında kalan Kırım Hanlığı, 1774 tarihli Küçük Kaynarca
Antlaşmasıyla Osmanlılardan ayrılarak bağımsızlığını kazandı. (İlk kez halkı
Türk ve Müslüman olan bir toprak parçası Osmanlılardan ayrılmıştır.)
1479-Arnavutluk’un
Fethi:
Balkanlarda bulunan Arnavutluk toprakları Fatih Sultan
Mehmet zamanında 1479'de Osmanlı Devletinin egemenliği altına girmiştir.
Osmanlı hakimiyetinden önce Arnavutluk’u
yöneten İskender Bey, Osmanlılara karşı büyük savaşlar vermiştir. İskender
Bey’in ölümünden sonra ancak Arnavutluk, Osmanlıların kontrolüne girmiştir. Arnavut İskender Bey, Arnavutların
milli kahramanıdır. Not 1: Arnavutluk,
Balkan Savaşları sonrasında 1912'de Osmanlı Devletinden ayrılarak bağımsızlığını
kazanmıştır. Balkanlarda kaybedilen son toprak parçası Arnavutluktur. Not 2: Emek Partisinin başındaki Enver
Hoca'nın önderliğinde 1944 yılında
Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti kurulmuş, Sovyetler Birliğinin
dağılmasından sonra 1991 yılında Sosyalist yönetim sona ermiş, çok partili
yönetime geçilmiş ve 1998'de Arnavutluk
Anayasası hazırlanmıştır.
1481-II.Beyazıt’ın
tahta çıkması:
II Beyazıt Osmanlı tahtına çıkmadan önce 27 yıl boyunca
Amasya sancağında Valilik yapmıştır
1481-1495 Cem
Sultan İsyanı:
II.Beyazıt'ın
kardeşi Cem Sultan, Osmanlı tahtına geçmek için 1481'de isyan etmiş fakat
başarılı olamayınca Cem Sultan önce Rodos şövalyelerine sığınmış daha sonra
İtalya'daki Papa'ya gönderilmiştir ve burada 1495'te hayatını kaybetmiştir
1492-Müslümanları
ve Yahudilerin kurtarılması:
II.Beyazıt
devrinde 1492 yılında İspanya'da Hıristiyanların baskısına maruz kalan Müslüman
Araplar ile Yahudiler, Kemal Reis komutasındaki Osmanlı donanması tarafından
kurtarılmıştır.
1501-Safevi
Devletinin kurulması:
II.Beyazıt
zamanında İran'ın Tebriz şehrinde Şah İsmail tarafından 1501'de Şii Safevi
Devleti kurulmuştur.
1499- Sapienza
Deniz Savaşı:
II Beyazıt
devrindeki 1499 tarihli Sapienza Deniz Savaşı'nda Venediklilere karşı başarılı
olunmuştur
Büyük İstanbul
Depremi:
İkinci Beyazıt
devrinde yaşanan ve "Küçük Kıyamet" olarak adlandırılan "Büyük
İstanbul Depremi"nde 13.000 insan hayatını kaybetmiştir.
Şahkulu
Ayaklanması:
Şah İsmail
taraftarlarının 1511'de Anadolu'da çıkardığı "Şahkulu Ayaklanması"
Sadrazam Ali Paşa tarafından
bastırılmıştır.
1512-Yavuz Sultan
Selim’in tahta çıkması:
Osmanlı tahtına
çıkmadan önce Trabzon sancağında 24 yıl Valilik yapmıştır
1514-Çaldıran
Seferi:
Anadolu'da Şii
propagandası yapan ve isyanlara neden olan Safevi Devleti üzerine Yavuz Sultan
Selim tarafından 1514'te Çaldıran Seferi
yapılmıştır. Çaldıran Savaşı'nda elde edilen zaferle Şiilerin Anadolu'daki
etkinliği azalmıştır.
1515-Turnadağ
Savaşı:
Çaldıran Seferi
dönüşünde 1515'te yapılan Turnadağ Savaşında, Kahramanmaraş ve çevresinde hüküm
süren Dulkadiroğulları beyliği'ne son verilmiştir. Turnadağ Savaşında
Dulkadiroğulları Beyliği'ne son verilmesiyle Osmanlılar ile Memluklular sınır
komşusu olmuşlardır. (Yavuz dönemi)
1515- Ramazanoğularının
egemenlik altına alınması:
Adana ve
çevresinde hüküm süren Ramazanoğulları Beyliği, 1515'te Osmanlı Devleti'nin
egemenliği altında girdi. (Yavuz dönemi)
1516-Mısır Seferi:
Suriye, Kudüs,
Mekke, Medine ve Mısır'ı kontrolünde tutan Memluklular üzerine Yavuz Sultan
Selim tarafından 1516 yılında Mısır Seferi yapıldı.
1516-Mercidabık
Savaşı:
Osmanlılar ile
Memlukluların ilk kez karşı karşıya geldiği 1516 tarihli Mercidabık Savaşı'nı
Osmanlı Devleti kazanmış ve Suriye, Lübnan, Ürdün ve Kudüs toprakları
Osmanlıların kontrolüne girmiştir. Suriye'de gerçekleşen Mercidabık Savaşı'nda
Memlük sultanı Kansu Gavri savaş esnasında hayatını kaybetmiştir
1517-Ridaniye
Savaşı:
Osmanlı padişahı
Yavuz Sultan Selim 1517 tarihli Ridaniye Savaşıyla Memluklular son vermesiyle Mısır, Mekke ve
Medine Osmanlıların kontrolüne girmiştir
Ridaniye
Savaşı'ndan sonra Venedikliler, Kıbrıs Adası için Memurluklulara ödemiş
oldukları vergiyi Osmanlılara ödemeye başladı. (Yavuz dönemi-1517)
Celali
Ayaklanmalarının çıkması:
Anadolu'daki
asayişin bozulmasına ve ticaretin gerilemesine neden olan Celali İsyanları ilk
kez Yavuz devrinde ortaya çıkmıştır
1520-Kanuni Sultan
Süleyman’ın tahta çıkması:
Osmanlı tahtında
46 yıl oturan Kanuni Sultan Süleyman döneminde özellikle Avusturya Arşidüklüğü
ve Safevilerle mücadele edilmiştir.
1521-Belgrad’ın
Fethi:
Kanuni Sultan
Süleyman döneminde ilk fethedilen yer Belgrad'tır. (1521) Not : Belgrad, Fatih
döneminde kuşatılmış olmasına rağmen fethedilememişti.
1522-Rodos
Adasının Fethi:
Sean Jan
şövalyelerinin kontrolünde olan Rodos Adası 1522'de fethedildi. (Kanuni dönemi)
1526-Mohaç Meydan
Savaşı:
Macaristan'la
yapılan Mohaç Meydan Savaşı'nda büyük bir zafer elde edilmiş ve 1526'da
Macaristan toprakları Osmanlı Devleti'nin egemenliği altına girmiştir (Kanuni
dönemi) Macar kralı II. Layoş, Mohaç Meydan Savaşında hayatını kaybetmiştir
1526-1527 Baba
Zünnun ve Kalender İsyanları:
Kanuni Sultan
Süleyman devrinde 1526 ve 1527 yıllarında Anadolu'da çıkan dini içerikli Baba
Zünnun ve Kalender isyanı bastırılmıştır.
1529- I. Viyana
Kuşatması:
Avrupa'nın fethi
için önem arz eden "Viyana", Kanuni Sultan Süleyman döneminde 1529
yılında kuşatılmış fakat alınamamıştır
1533-İstanbul
Antlaşması:
Avusturya
Arşidüklüğü ile 1533'te imzalanan İstanbul Antlaşması'nda Avusturya Arşidüküne
protokolde denk sayılan Osmanlı Sadrazamı, Pargalı İbrahim Paşa'dır.
1533- Barbaros
Hayrettin Paşa ve Cezayir:
Ünlü denizci
Barbaros Hayrettin Paşa, 1533'te Osmanlı Devleti'nin hizmetine girerek Kaptan-ı
Derya olmuş ve hakim olduğu Cezayir toprakları da Osmanlı Devletinin bir
eyaletine dönüşmüştür
1538-Preveze Deniz
Savaşı:
Osmanlı
donanmasının başında bulunan Barbaros Hayrettin Paşa, 1538 tarihli Preveze
Deniz Savaşında Haçlı İttifakı donanmasına karşı büyük bir zafer elde etmiştir.
Preveze Deniz Savaşı ile Osmanlı Devleti Akdeniz'de güçlenmiştir. (Kanuni
dönemi)
Hint Deniz
Seferleri :
Kanuni Sultan
Süleyman'ın emriyle Hint Okyanusu üzerine 4 sefer düzenlenmiş fakat istenen
sonuçlar elde edilememiştir
1550-Barbaros’un
ölümü:
Barbaros Hayrettin
Paşa'nın 1550’de ölümünden sonra Osmanlı Devleti'nde Kaptan-ı Derya makamına
Sokullu Mehmet Paşa getirilmiştir. (Kanuni dönemi-)
1551-Trablusgarp’ın
alınması :
Kuzey Afrika'da
bulunan Trablusgarp Yani bugünkü adıyla Libya toprakları Kanuni Sultan Süleyman
döneminde Osmanlı Devleti'nin egemenliği altına girdi.
1555-Amasya
Antlaşması:
Safevilerle
yapılan ilk antlaşma olan Amasya Antlaşması, Kanuni Sultan Süleyman döneminde
1555'te imzalanmıştır.
1560-Cerbe Deniz
Savaşı:
Osmanlı donanması
1560 tarihli Cerbe Deniz Savaşı'nda Haçlı ittifakı donanmasına karşı önemli bir
başarı elde etmiş, Osmanlılar Akdeniz'deki en güçlü devlet olma iddiasını devam
ettirmiştir (Kanuni dönemi)
1566- Sakız
Adasının Fethi:
Ege Denizi'ndeki
"Sakız Adası" Kanuni'nin son zamanlarında fethedilmiştir
1566-Zigetvar
Seferi:
Kanuni Sultan
Süleyman son seferi olan 1566 tarihli Zigetvar Seferi esnasında hayatını
kaybetmiştir
1566-Sarı Selim’in
tahta çıkması:
II.Selim yani Sarı
Selim döneminin tamamında Sokullu Mehmet Paşa sadrazamlık makamında bulunmuştur
1571-Kıbrıs’ın ve
1574-Tunus’un Fethi:
1571'de Kıbrıs
Adası ve 1574'te Tunus toprakları Osmanlı Devleti'nin egemenliği altına girdi
(II.Selim dönemi)
Sokollu Mehmet
Paşa:
Süveyş Kanalı ve
Don-Volga kanalı projelerini ortaya atan Sokollu Mehmet Paşa, Kanuni döneminin
ilk zamanları, Sarı Selim döneminin tamamı ve III. Murat döneminin başlarında sadrazamlık görevini yürütmüştür.
Toplamda 13 yıl sadrazamlık yapan ve dönemine damga vuran Sokullu Mehmet Paşa,
1579'da hayatını kaybetmiştir (III.Murat dönemi)
1571- İnebahtı
Yenilgisi:
Osmanlı donanması
Kıbrıs'ın fethinden sonra Kutsal ittifak devletlerine karşı İnebahtı'da ağır
bir yenilgi almıştır (II.Selim dönemi-1571)
1578-Fas’ın
alınması:
Kuzey Afrika'daki
Fas toprakları 1578 de Osmanlı Devleti'nin egemenliği altına girdi (III.Murat
Dönemi)
Lala Mustafa Paşa:
III.Murat
döneminde 3 ay 9 gün sadrazamlık görevini yürütmüştür (1580)
Mimar Sinan:
Osmanlı tarihinde
önemli bir yerde bulunan Mimar Sinan, 1588'de 99 yaşında hayatını kaybetmiştir.
(III. Murat dönemi)
1590-Ferhat Paşa
Antlaşması:
Osmanlı
Devleti'nin doğuda en geniş sınırlara ulaştığı Ferhat Paşa Antlaşması 1590
yılında Safevilerle imzalanmıştır. (III.Murat Dönemi)
Yükselme Devrinin
sona ermesi:
Sultan III. Murat, 1595 yılında hayatını kaybetmiş ve Osmanlı Devleti duraklama dönemine girmiştir