Tarih Ansiklopedisi

İnkılap Tarihi Kronolojisi (1914-1939)

  Favorilerden Çıkar   Favorilere Ekle

MİLLİ MÜCADELE DÖNEMİ KRONOLOJİSİ

·      13 Ekim 1918- Suriye-Filistin Cephesinin kapanmasından sonra Mustafa Kemal’in İstanbul’a dönmesi ve boğazda demirleyen itilaf devletlerine ait gemileri görünce ‘’Geldikleri gibi giderler’’ sözünü söylemesi.

·      21 Aralık 1918- Mebusan Meclisinin Sultan Vahdettin tarafından kapatılması

·      15 Mayıs 1919- Paris Barış konferansından sonra Yunanlıların İzmir’i işgal etmesi. (Yunan işgaline ilk kurşunu atan Gazeteci Hasan Tahsin hayatını kaybetmiştir. İzmir’in Konak ilçesinde bulunan İlk Kurşun Anıtı, 1974 yılında Hasan Tahsin’in anısına dikilmiştir.)

·      16 Mayıs 1919: 9. Ordu Müfettişi olarak görevlendirilen Mustafa Kemal, Samsun’a gitmek üzere 16 Mayısta İstanbul’dan çıkmıştır. Mustafa Kemal, Bandırma Vapuru ile yaptığı 3 günlük deniz yolculuğundan sonra Samsun’a ulaşmıştır.

·      19 Mayıs 1919- Mustafa Kemal’in Samsun’a çıkması (Milli Mücadelenin başlangıcı kabul edilir.)

·      22 Mayıs 1919-Atatürk’ün Samsun Raporunu hazırlaması ve İstanbul hükümetine göndermesi

·      28 Mayıs 1919- Mustafa Kemal’in, Samsun’un ilçesi Havza’ya geçtikten sonra Havza Genelgesini yayımlanması (Bu genelgede İşgallerin protesto edilmesi istenmiştir.) (Bu genelgeden rahatsızlık duyan Damat Ferit Hükümeti, Mustafa Kemal’e İstanbul’a GERİ DÖN çağrısı yapmıştır.)

·      22 Haziran 1919- Havza’dan sonra Amasya’ya geçen Mustafa Kemal’in, Amasya Genelgesini yayımlanması (Milli mücadelenin Amaç, yöntem ve gerekçesi belirlenmiştir. Milli Mücadelenin yol haritası çizilmiştir.)

·      28 Haziran-12 Temmuz 1919: Balıkesir Kongresinin toplanması. Bu kongre Yunanlıların İzmir’i işgal etmesinden sonra kurulmuştur. Batı Anadolu’daki Kuvayı Milliye birlikleri organize edilmeye çalışılmıştır.

·      3 Temmuz 1919- Mustafa Kemal’in Erzurum’a geçmesi

·      8 Temmuz 1919- Erzurum Kongresi öncesi Mustafa Kemal’in askerlik görevinden istifa etmesi

·      23 Temmuz- 7 Ağustos 1919- Erzurum Kongresi’nin toplanması (Bu kongre; Şark Vilayetleri Müdafaai Hukuk ve Trabzon Muhafazai Hukuk Cemiyeti tarafından organize edilmiştir.) (Bu kongrede; Temsil Heyeti kuruldu, manda ve Himaye reddedildi.)

·      16-25 Ağustos 1919- Alaşehir Kongresinin toplanması (İzmir’de başlayan işgaller sonucu Manisa’da toplanmıştır.)

·      2 Eylül 1919- Mustafa Kemal’in Sivas’a geçmesi

·      Eylül- Ali Galip Olayı’nın yaşanması: Damat Ferit tarafından görevlendirilen Elazığ Valisi Ali Galip, Sivas Kongresini dağıtmak ve Mustafa Kemal’i tutuklamak istemiş fakat amacına ulaşamamıştır.

·      4- 11 Eylül 1919- Sivas Kongresi’nin toplanması (Amasya Genelgesinde, Sivas’ta bir kongrenin toplanması çağrısı yapılmıştı)

·      4 Eylül 1919- Sivas Kongresinde Temsil Heyeti kurulması. Mustafa Kemal, Temsil Heyeti başkanı seçilmesi

·      7 Eylül 1919- Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kurulması. (ülke geneli Yararlı cemiyetler, Sivas Kongresinde tek çatı altında toplanmış.)

·      9 Eylül 1919: Ali Fuat Paşa, Temsil Heyeti tarafından Batı Cephesi Kuvayı Milliye Birlikleri komutanı olarak atanmıştır (Sivas Kongresi)

·      14 Eylül 1919-İrade-i Milliye Gazetesinin yayımlanması (Milli Mücadele hareketinin yarı resmi yayın organı olarak çalışmıştır)(Milli Mücadele döneminde halk bilgilendirilmiş, bilinçlendirilmeye çalışılmıştır)

·      6 Ekim 1919- Damat Ferit’in yerine Ali Rıza Paşa’nın Sadrazam olması ve hükümetini kurması

·      20- 22 Ekim 1919- Amasya Görüşmelerinin yapılması (Temsil Heyeti adına Mustafa Kemal ile İstanbul Hükümeti Adına Bahriye Nazırı Salih Paşa Amasya’da bir araya gelmişlerdir.) (Bu görüşmelerde İstanbul’da Son Osmanlı Mebusan Meclisinin toplanmasına karar verilmiştir.)

·      7 Kasım 1919- Mustafa Kemal’in Son Osmanlı Mebusan Meclisine Erzurum’dan milletvekili seçilmesi

·      10 Aralık 1919- Müdafaayı Hukuk Kadınlar Şubesinin kurulması

·      27 Aralık 1919- Mustafa Kemal’in ve Temsil Heyeti’nin Ankara’ya gelmesi (Mustafa Kemal, kendisi hakkında Damat Ferit hükümeti tarafından çıkarılan yakalama ve tutuklama kararları nedeniyle İstanbul yerine Ankara’ya geçmiştir.)

·      Ocak 1920- Ankara’da Hakimiyet-i Milliye Gazetesinin yayımlanması (İrade-i Milli Gazetesinin yerine kurulmuştur)

·      12 Ocak 1920- Son Osmanlı Mebusan Meclisinin toplanması (Mustafa Kemal, Erzurum’dan milletvekili olarak seçilmiş; fakat Damat Ferit’in kendisi hakkındaki tutuklama kararları nedeniyle Son Osmanlı Mebusan Meclisine katılmamıştır.) (Felahı Vatan Grubu kurulmuştur.)

·      28 Ocak 1920- Son Osmanlı Mebusan Meclisinde Misakı Milli Kararlarının kabul edilmesi (Misakı Milli Sınırları çizilmiş ve Kapitülasyonlar reddedilmiştir )

·      12 Şubat 1920- Maraş’ın Fransız işgalinden kurtarılması (Maraş’a 1925 yılında ‘’İstiklal Madalyası’’ verilmiş, 1973 yılında ‘’Kahraman’’ ünvanı verilmiştir.)

·      8 Mart 1920- Ali Rıza Paşa’nın istifa etmesiyle Salih Paşa hükümetinin kurulması

·      16 Mart 1920- İtilaf Devleti tarafından İstanbul’un resmen işgal edilmesi (Misakı milli Kararlarından rahatsızlık duyan İtilaf Devletleri, İstanbul’u işgal etmiş ve Mebusan Meclisi üzerinde baskı kurmaya çalışmıştır.)

·      18 Mart 1920- Son Osmanlı Mebusan Meclisinin kapanması. (İstanbul’un işgali sonrasında Meclisin çalışamaz hale gelmesiyle dağılmıştır.)

·      6 Nisan 1920- Ankara’da Anadolu Ajansının kurulması (Türk Kurtuluş Savaşı hakkındaki haberleri duyurmak amacıyla kurulmuştur)

·      11 Nisan 1920- Urfa’nın Fransız işgalinden kurtarılması (1984 yılında Urfa’ya ‘’Gazi’’ ünvanı verildi, 2016 yılında ise İstiklal Madalyası verilmiştir.)

·      18-26 Nisan 1920- San Remo Konferansının toplanması (Osmanlı Devleti ile imzalanan Sevr antlaşmasının taslağı bu konferansta hazırlanmıştır.)(İtalya’nın San Remo şehrinde toplanmıştır.)

·      23 Nisan 1920- Büyük Millet Meclisinin açılması (Son Osmanlı Mebusan Meclisinin kapanmasından sonra Mustafa Kemal’in çağrısı üzerine Milli Mücadele yanlıları Ankara’da toplanmıştır.) (Mustafa Kemal, Ankara’dan milletvekili olarak seçilmiş) (Meclis Başkanı ve Hükmet başkanı seçilmiştir.)

·      29 Nisan 1920- Vatana ihanet suçuna dair bir yasa olan ‘’Hıyanet-i Vataniye Kanunu’’ çıkarıldı. (12 Nisan 1991'de Türkiye'de yürürlükten kaldırılmıştır.

·      11 Eylül l920- TBMM’de “Firariler Hakkında Kanun” çıkarılmıştır

·      11 Eylül 1920- İstiklal Mahkemeleri kurulmuştur. (asker kaçakları, casus, bozguncu, düşmanla iş birliği yapan, vatan ihanetine giren suçlara bakmıştır) (toplamda 14 İstiklal Mahkemesi kurulmuştur)

·      24 Ekim 1920- Ali Fuat Paşa komutasındaki Kuvayı Milliye Birlikleri, Gediz Muharebesi’nde Yunanlılara yenildi. (TBMM, bu yenilgiden sonra Batı Cephesinde Düzenli Ordu’nun kurulmasına karar vermiştir)

·      31 Ekim 1920- Kazım Karabekir Paşa'nın orgeneral rütbesine yükselmesi,

·      10 Ağustos 1920- Sevr Antlaşmasının İmzalanması (İtilaf Devletleri ile Osmanlı Saltanat Şurası arasında imzalanan antlaşmadır.) (Meclis tarafından onaylanmadığı için hiçbir zaman yürürlüğe girmemiştir.) (Osmanlı toprakları bu antlaşmayla İtilaf Devletleri arasında paylaştırılmıştır.)

·      7 Ekim 1920- Ceride-i Resmiye Gazetesinin yayımlanması  (TBMM’nin resmi gazetesi olarak yayın hayatına başlamıştır.) (meclis ve cumhurbaşkanı tarafından çıkarılan yasa, kararname, yönetmelik, genelge gibi kararları yayımlayan organdır)

·      2-3 Aralık 1920- TBMM ile Ermenistan arasında Gümrü Antlaşmasının imzalanması (TBMM’nin imzaladığı ilk resmi antlaşmadır. TBMM adına Kazım Karabekir bu antlaşmayı imzalamıştır.)(Bu antlaşmanın imzalanmasıyla TBMM’yi resmen tanıyan ilk devlet Ermenistan olmuştur.)

·      10 Aralık 1920- TBMM’nin çıkardığı yasayla Kuvayı Milliye Birlikleri’nin yerine Düzenli Ordu kuruldu. (Kurtuluş Savaşındaki Batı Cephesine İsmet Paşa ile Refet Paşa görevlendirilmiştir.) (Kuvayı Milliye Birliklerinin başında bulunan Ali Fuat Paşa ise Moskova’ya Büyükelçi olarak görevlendirilmiştir.)

·      6-10 Ocak 1921- Birinci İnönü Savaşı yapılmıştır (İsmet Paşa komutasındaki Düzenli Ordu, Yunanlılara karşı çok önemli bir zafer kazandı.) (Düzenli ordunun ilk başarısıdır.) (İsmet Paşa’nın rütbesi Generalliğe yüselmiştir.)

·      20 Ocak 1921- Teşkilatı Esasiye Kanunu kabul edildi (Türkiye’nin ilk Anayasasıdır, Kısadır, Kişi haklarına yer verilmemiştir.)

·      6 Şubat 1921- İşgal altındaki Antep’e ‘’Gazi’’ unvanının verilmesi (2008 yılında Antep’e İstiklal Madalyası da verilmiştir.)

·      21 Şubat- 12 Mart 1921: Londra Konferansı toplandı (I. İnönü Savaşından sonra toplanmıştır.) (İtilaf Devletleri, Bazı değişiklikler yaparak Sevr Antlaşmasını, Türk tarafına kabul ettirmek istenmiş fakat bu konferanstan bir sonuç çıkmamıştır. )

·      1 Mart 1921- Türk- Afgan Dostluk Antlaşması imzalanması (TBMM’yi tanıyan ilk Müslüman devlet Afganistan olmuştur. Ayrıca TBMM’yi ziyaret eden ilk yabancı devlet adamı Afgan Kralıdır.)

·      12 Mart 1921- İstiklal Marşının Kabulü (Maarif Vekaletinin düzenlediği yarışmadan sonra Mehmet Akif Ersoy Tarafından yazılmıştır.) (İstiklal Marşı, Hamdullah Suphi Tanrıöver tarafından ilk kez mecliste okunmuştur.) (ilk bestesini Ali Rıfat Çağatay tarafından yapılmış, günümüzdeki bestesi ise Osman Zeki Üngör tarafından yapılmıştır.) (Türkiye’de Her yıl 12 martta istiklal marşının kabulü ile ilgili programlar-etkinlikler yapılmaktadır.)

·      16 Mart 1921- Sovyet Rusya ile Moskova Antlaşmasının imzalanması (TBMM’yi tanıyan ilk Batılı-Avrupalı devlet Sovyet Rusya olmuştur.)(Misakı Milli Sınırlarından verilen ilk taviz olan Batum toprakları, bu antlaşmayla Gürcistan’a bırakılmıştır.)

·      26 Mart- 1 Nisan 1921: İkinci İnönü Savaşı yapılmıştır. (Mustafa Kemal, İsmet Paşa’ya gönderdiği telgrafta: ‘’Bu savaşta sadece düşmanı değil, bu milletin makus (kara) talihini de yendiniz.’’ Demiştir.)

·      10-22 Temmuz 1921: Eskişehir- Kütahya Savaşı yapıldı. (Düzenli ordunun ilk yenilgisidir.)(Türk Ordusu, Sakarya Nehrinin doğusuna çekilmiş) Kütahya ve Eskişehir işgal edilmiş ve Ankara işgal tehlikesi ile karşı karşıya gelmiştir.) (Meclisin Ankara’dan Kayseri’ye taşınması fikri gündeme gelmiş fakat kabul edilmemiştir.)

·      16-21 Temmuz- Maarif (Eğitim) Kongresinin toplanması

·      5 Ağustos 1921- Başkomutanlık Yasasının kabulü (Mustafa Kemal’e Başkomutanlık yetkisi verilmiş) (Meclisin yasama ve yürütme yetkileri 3 aylığına Mustafa Kemal’e verilmiştir.)

·      7-8 Ağustos 1921- Tekalifi Milliye Emirlerinin yayımlanması (Ordunun giyecek, ayakkabı, araç-gereç ve vasıta ihtiyaçları karşılanmaya çalışılmıştır.)

·      23 Ağustos- 13 Eylül 1921: Sakarya Meydan Savaşı’nda büyük bir zafer kazanılmıştır.

·      19 Eylül 1921- Sakarya Savaşında yaralanan Mustafa Kemal’e ‘’Gazi’’ unvanı verilmesi ve gösterdiği başarıdan ötürü Mustafa Kemal’e ‘’Mareşal‘’ rütbesinin verilmesi

·      13 Ekim 1921- Sakarya Savaşından sonra Sovyetler Birliğinin himayesinde bulunan Kafkas Ülkeleri ile ‘’Kars Antlaşması’’ imzalanmış. (Doğu sınırımız kesin olarak bu antlaşmayla çizilmiştir.) Türkiye’nin Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan ile sınırları kesin olarak bu antlaşma ile belirlenmiştir.) (Bu Savaşla birlikte Mustafa Kemal askerlik mesleğine geri dönmüştür.)

·      20 Ekim 1921- Sakarya Savaşından sonra Fransızlarla ‘’Ankara Antlaşması’’ imzalanmıştır. (Kurtuluş Savaşındaki Güney Cephesi kapandı.) (Hatay hariç bugün ki Suriye-Türkiye sınırı bu antlaşma ile belirlenmiştir.)

·      25 Aralık 1921- İşgalci Fransız birliklerinin Antep’i boşaltmaları (‘’Gazi’’ ünvanını almış olan Antep’e 2008 yılında İstiklal Madalyası da verilmiştir.)

·      26 Ağustos 1922- Büyük Taarruz Afyon’dan (Kocatepe) başladı.

·      30 Ağustos 1922- Başkomutanlık Meydan Savaşı yapıldı. (Dumlupınar Meydan Savaşı) Yunanlılar ağır bir yenilgi almış ve işgal ettikleri yerlerden geri çekilmişlerdir.

·      31 Ağustos 1922- Başkomutanlık Savaşından sonra Fevzi Çakmak’a Mareşal rütbesi verilmiştir. İsmet İnönü'nün korgeneral rütbesine yükselmiştir

·      1 Eylül 1922- Atatürk'ün "Ordular! İlk hedefiniz Akdeniz'dir. İleri!" sözünü söylemesi,

·      1 Eylül 1922- Uşak’ın Yunan işgalinden kurtarılması

·      2 Eylül 1922- Eskişehir’in Yunan işgalinden kurtarılması

·      3 Eylül 1922: Fevzi Çakmak'a Mareşal unvanı verilmesi,

·      6 Eylül 1922- Balıkesir’in Yunan işgalinden kurtarılması

·      7 Eylül 1922- Aydın’ın Yunan işgalinden kurtarılması

·      8 Eylül 1922- Manisa’nın Yunan işgalinden kurtarılması

·      9 Eylül 1922- İzmir’in Yunan işgalinden kurtarılması

·      10 Eylül 1922- Bursa’nın Yunan işgalinden kurtarılması

·      23 Eylül 1922- İngilizlerin Ateşkes talep etmesi

·      3-11 Ekim 1922- Mudanya Mütarekesi (Ateşkesi) görüşmeleri yapıldı. (Mütareke görüşmelerinde TBMM’yi temsil eden heyetin başında İsmet Paşa bulunmuştur.) (İngiltere, Fransa, İtalya ve Türkiye bu görüşmelere katılmıştır.)

·      11 Ekim 1922- Mudanya Ateşkes Antlaşması’nın imzalanmasıyla Kurtuluş Savaşı sona ermiştir. Diplomatik dönem başlamıştır.

·      1 Kasım 1922: Saltanatın (padişahlığın) kaldırılmasıyla, Osmanlı Devleti resmi olarak yok sayılmıştır.

·      17 Kasım 1922- Sultan Vahdettin’in ülkeden ayrılması. (Padişah Malta Adasına gitmiştir.)

·      22 Kasım 1922- Lozan Konferansında birinci tur görüşmelerin başlaması.

·      4 Şubat 1923- Lozan Konferansında birinci tur görüşmelerin sona ermesi

·      17 Şubat 1923- İzmir İktisat Kongresi’nin toplanması. (Türkiye’nin ekonomik bağımsızlığı için toplanmış bir kongredir.)

·      1 Nisan 1923- Türkiye’de seçimler yapılmıştır.

·      24 Nisan 1923: Lozan Konferansında ikinci tur görüşmelerin başlaması.

·      24 Temmuz 1923- Lozan Konferansı sona erdi. Lozan Barış Antlaşması imzalandı.

·      9 Eylül 1923- Halk Fırkasının kurulması (24 Kasım 1924 tarihinde Halk Fırkasının başına, ‘’Cumhuriyet’’ adı eklenmiştir.)

·      29 Ekim 1923- Cumhuriyet’in ilan edilmesi (Milli Egemenliğin kabul edilmesiyle Devletin rejim sorunu çözülmüştür.)


ATATÜRK DÖNEMİ İNKILAP VE DEVRİMLER (1923-1938)

·      29 Ekim 1923- Cumhuriyetin İlan edilmesi

·      3 Mart 1924- Halifeliğin Kaldırılması

·      3 Mart 1924- Tevhidi Tedrisat Kanunu (Eğitim - Öğretimin birleştirilmesi) (Bütün okullar Milli Eğitim Bakanlığına bağlandı)

·      3 Mart 1924- Medreselerin Kapatılması

·      3 Mart 1924- Sıbyan Mekteplerinin kapatılması (Osmanlılar zamanındaki anaokulu ve ilkokullar)

·      3 Mart 1924- Şeriye ve Evkaf Vekaleti’nin kaldırılması (Bugün ki Diyanet İşleri Başkanlığı ve Vakıflar Genel Müdürlüğü kuruldu)

·      3 Mart 1924- Erkanı Harbiye Vekaletinin kaldırılması (Siyaset ile Ordu birbirinden ayrılmıştır)( Türk Ordusunun yönetimi Genel Kurmay Başkanlığı'na verildi.)

·      20 Nisan 1924- 1924 Anayasası’nın kabulü (Türkiye’nin ikinci Anayasası kabul edildi)

·      10 Kasım 1924-  Halk Fırkası, Cumhuriyet Halk Partisine dönüştürüldü.

·      17 Kasım 1924- Terakki Perver Cumhuriyet Fırkasının kurulması (Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk muhalefet partisi kuruldu)

·      13 Şubat 1925- Şeyh Sait İsyanı’nın çıkması

·      4 Mart 1925- Takriri Sükun Kanunu’nun çıkarılması (Huzurun Sağlanması Yasası)(Şeyh Sait İsyanından sonra çıkarılan bu kanunla hükümete geniş yetkiler verilmiştir.)

·      31 Mayıs 1925- Şeyh Sait İsyanı’nın bastırılması

·      3 Haziran 1925- Terakki Perver Cumhuriyet Fırkasının kapatılması

·      1925- Aşar Vergisinin kaldırılması (Halkçılık ilkesi doğrultusunda yapılan bir devrimdir)

·      1925- Atatürk Orman Çiftliğinin kurulması (Mustafa Kemal’in talimatıyla Ankara’da kurulmuştur.)

·      25 Kasım 1925- ‘’Şapka Giyilmesi Hakkında Kanun" çıkarıldı.

·      30 Kasım 1925- ‘’Tekke, Zaviye ve Türbe’’lerin Kapatılması

·      26 Aralık 1925- Miladi Takvimin kabulü (Miladi Takvim, günümüzde kullandığımız takvimdir)(Miladi Takvim, 1 Ocak 1926 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir.) (Rumi Takvim ve Hicri Takvim kaldırılmıştır.) (Hicri Takvim, günümüzde sadece Dini günlerin belirlenmesinde kullanılmaktadır) 

·      1926- Kayseri Uçak Fabrikası’nın kurulması (Türkiye’nin ilk uçak fabrikası)

·      2 Ocak 1926- Günümüzde kullandığımız Uluslararası Saat sistemine geçilmesi

·      17 Şubat 1926- Medeni Kanunu’nun kabulü (İsviçre Medeni Kanunu örnek alınarak hazırlanmış ve 4 Ekim 1926 tarihinde yürürlüğe girmiştir) (Kadın-Erkek eşitliğini sağlayan bir kanundur.)(2002’de Türk Medeni Kanunu’nun kabul edilmesiyle yürürlükten kaldırılmıştır)

·      20 Nisan 1926- Kabotaj Kanunu kabul edildi (Kabotaj; Bir devletin sahip olduğu limanlardaki deniz taşımacılığı ve deniz ticareti konusunda tanığı ayrıcalıktır.) (Bu kanunla; Türkiye Limanları ve sahilleri arasında yük ve yolcu taşınmasının Türk Vatandaşları ve Türk Bayrağı taşıyan gemilerce yapılmasına karar verilmiştir.)

·      3 Haziran 1926- Emlak ve Eytam Bankası’nın kurulması (İnşaat Sektörüne destek vermek ve kredi imkanı sağlamak için kurulmuştur)

·      16 Haziran 1926- Mustafa Kemal’e Suikast girişimi (İzmir Suikastı) 

·      1926- Ceza Kanunu’nun Kabulü (İtalya örnek alındı)

·      1926- Ticaret Kanunu’nun kabulü (İsviçre örnek alındı)

·      1927- Teşviki Sanayi Kanunu çıkarıldı. (Sanayi yatırımlarını teşvik ve desteklemek için çıkarılan kanundur.)

·      15-21 Ekim 1927- Mustafa Kemal, TBMM’de Nutuk’u okudu.

·      28 Mayıs 1928- Uluslararası Rakamlar kabul edildi. (günümüzde kullandığımız Latin rakamları kabul edilmiştir.) 

·      1 Kasım 1928- Harf İnkılabı (Arap Alfabesinin yerine, Latin Alfabesi kabul edildi.) 

·      1 Ocak 1929- Millet Mekteplerinin açılması (millet mekteplerinin açılması ile okur-yazar oranını artırmak ve Latin harflerini halka öğretmek amaçlanmıştır) (24 Kasım 1928 tarihinde Resmi Gazete yayınlanmış, 1 Ocak 1929’da açılmıştır.)

·      24 Kasım 1929- Mustafa Kemal’in, Millet Mektepleri Başöğretmenliğini kabul ettiği tarihtir. (Bu gelişmeden ötürü 1981 yılından itibaren 24 Kasım öğretmenler günü olarak kutlanmaktadır)

·      1929- Deniz Ticaret Kanunu’nun kabulü (Almanya örnek alındı)

·      1929- Dünya Ekonomik Buhranı (Krizi) çıktı. (ABD’de başlayan ve bütün dünyayı etkisi altına alan ekonomik krizdir. Kara Perşembe olarak adlandırılmıştır) (Türkiye’de 1929 yılından itibaren Dünya ekonomik kriziyle mücadele için Yerli Malı Haftası kutlanmaya başlanmıştır)

·      1930- Umumi Hıfzıssıhha Enstitüsü kuruldu (Halkın sağlığının korunması amacıyla temel laboratuvar hizmetleri yürütmek için Ankara'da kurulmuş olan bir laboratuvar ’dır.)

·      3 Nisan 1930- Kadınlara Belediye Seçimlerine girme hakkı verildi (kadınlara verilen siyasi bir haktır, Medeni Kanunla verilen sosyal haklarla karıştırmayın)

·      12 Ağustos 1930- Serbest Cumhuriyet Fırkasının kurulması (Türkiye’nin ikinci muhalefet partisidir.)

·      17 Kasım 1930- Serbest Cumhuriyet Fırkasının feshedilmesi.

·      23 Aralık 1930- Kubilay Olayı (Menemen Olayı) yaşandı. (Serbest Cumhuriyet Fırkası’nın feshedilmesiyle İzmir’de bu olay yaşanmıştır)

·      1 Nisan 1931- Uluslararası ölçü birimleri kabul edildi. (Bugün kullandığımız Uzunluk ve Ağırlık ölçü birimleri kabul edilmiştir)

·      1931- Atatürk’ün Altı ilkesi CHP’nin parti programına girmiştir. (Atatürk’ün Altı ilkesi 1937 yılında ise Anayasa’ya girmiştir.)

·      1931- Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti kuruldu (bugün ki ‘Türk Tarih Kurumu’ kurulmuştur)

·      1932- İcra ve İflas Kanunu’nun kabulü (İsviçre örnek alındı)

·      1932- Birinci Türk Tarih Kurultayı toplandı. (Ankara’da toplandı)

·      1932- Türk Dili Tetkik Cemiyeti kuruldu (Bugün ki ‘Türk Dil Kurumu’ kurulmuştur)

·      1933- Eskişehir Şeker Fabrikası kuruldu.

·      1933- Kadınlara Muhtarlık seçimlerine katılma hakkı verildi (kadınlara verilen siyasi bir haktır, Medeni Kanunla verilen sosyal haklarla karıştırmayın)

·      1933- Birinci Türk Dil Kurultayı toplandı. (Ankara’da toplandı)

·      1933- Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı kabul edildi. (Türkiye’nin Sanayileşmesi amacıyla Sovyetler Birliği örnek alınarak bu kalkınma planı hayata geçirilmiştir.)

·      1933- Sümerbank açıldı. (Sanayileşmeye destek vermek amacıyla kurulmuştur.)( Pamuklu Dokuma, Yünlü Dokuma, Deri ve Ayakkabı, Kimya, Toprak ve Seramik, Kağıt ve Demir-Çelik Sanayii sektörlerinde hizmet vermiştir.)

·      1933- Üniversite Reformu kabul edildi (Modern tarzda eğitim kurumları kurmak amacıyla yapılmıştır) (Bu reformla Darülfünun, 1933 yılında İstanbul Üniversitesi’ne dönüştürülmüştür.)

·      Mustafa Kemal döneminde Ankara’da açılan okullar (1930-1940)

ü  Musiki Muallim mektebi

ü  Hukuk Mektebi

ü  Gazi Eğitim Enstitüsü

ü  Yüksek Ziraat Enstitüsü

ü  Dil, Tarih ve Coğrafya fakültesi

·      2 Temmuz 1934- Soyadı Kanunu’nun kabul edilmesi (24 Kasım 1934- Mustafa Kemal’e ‘’Atatürk’’ soyadı verildi.)

·      26 Kasım 1934- Lakap ve unvanların kaldırılması

·      1934- Bursa Süt Fabrikası açılması

·      3 Aralık 1934- Bazı Kisvelerin Giyilemeyeceğine Dair Kanun çıkarıldı.

·      5 Aralık 1934- Kadınlara Milletvekili seçme ve seçilme hakkı verildi (kadınlara verilen siyasi bir haktır, Medeni Kanunla verilen sosyal haklarla karıştırmayın)

·      1935- Türk Maarif Cemiyeti açıldı. (Türkiye’deki ilk özel okul kabul edilir)

·      1935- Hafta tatili değişikliği yapıldı. ( tatil günü ‘’Cuma’’ gününden ‘’Pazar’’ gününe alındı)

·      1935- Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası açıldı

·      1935- Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü açıldı (işletmeye uygun maden ve taşocağı alanları araştırmak, işletilen maden ocaklarının daha verimli çalışması ayrıca madencilik sektörü için uzman ve teknik personel ve nitelikli işçi yetiştirmek amacıyla kuruldu.)

·      1935- Etibank kuruldu (Türkiye'nin yer altı kaynaklarını işletmek ve değerlendirmek amacıyla kurulmuş, 2001 yılında kapanmıştır.)

·      1936- İzmit Kağıt Fabrikası kuruldu.

·      1936- Montrö Boğazlar Sözleşmesi imzalandı (Boğazlar Komisyonu kaldırıldı ve boğazların yönetimi Türkiye’ye bırakılmıştır.)

·      1937- Atatürk’ün 6 İlkesi Anayasa’ya girdi. (1931 yılında CHP’nin parti programına girmiştir.)

·      1937- Sadabat Paktı imzalandı. (Türkiye, İran, Irak ve Afganistan arasında imzalanan saldırmazlık anlaşmasıdır.)

·      1938- İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı kabul edildi. (II. Dünya Savaşı nedeniyle uygulanamadı.)


İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK BAŞLIKLAR:

·      Mustafa Kemal Atatürk'ün eğitim ve askerlik hayatı

·      Mustafa Kemal Atatürk'ün I. Dünya Savaşı'nda görev aldığı cepheler 

·      Mustafa Kemal Atatürk'ün Hayatı 

·      Mustafa Kemal Atatürk'ün Kronolojisi (1881-1923)


Yorumlar

  Yorum Ekle