Tarih Ansiklopedisi

I. Meclis'in açılması (Büyük Millet Meclisi) (23 Nisan 1920)

  Favorilerden Çıkar   Favorilere Ekle

I. Meclis'in açılması (Büyük Millet Meclisi) (23 Nisan 1920)

Milli Mücadele Döneminde, İngilizler tarafından İstanbul'un işgal edilmesi ve Meclis-i Mebusan'ın kapatılması sonucu, 23 Nisan 1920'de Ankara'da açılan meclise verilen ad.

I. Meclis ''Olağanüstü yetkilerle donatılmış meclis'' ismi ile açılmıştır. I. Meclis açıldıktan sonra İstanbul ile bütün haberleşme ve iletişim kanalları kapatılmıştır.

TBMM'nin Kanun çıkarma, Hükümeti denetleme, Antlaşmalara imza atma, Seçimlerin yenilenmesi gibi birçok yetkisi bulunmaktadır. 

I. Meclisin çıkardığı Kanunlar;

  • Hıyanet i Vataniye Kanunu
  • İstiklal Mahkemeleri Kanunu
  • Firariler Kanunu
  • Düzenli Ordu Kanunu
  • Teşkilatı Esasiye Kanunu
  • İstiklal Marşı Kanunu
  • Başkomutanlık kanunu
  • Saltanat'ın kaldırılması
  • Ağnam Vergisinin artırılması Kanunu

Devletin Yasama, Yürütme ve Yargı yetkilerini elinde bulunduran meclis Güçler Birliği ilkesini esas almıştır.

Meclis Başkanı aynı zamanda hükümetin de başkanıdır. Meclis Hükümet Sistemi uygulanmıştır. Meclis Hükümet Sisteminde, hükümet üyeleri meclis tarafından tek tek seçilmiştir. İlk hükümet başkanı Mustafa Kemaldir. 

1920-1923 yılları arasında görev yapan meclise ''I. Meclis'', 1923-1927 yılları arasında görev yapan Meclise ''İkinci Meclis'' adı verilmiştir. I. Meclis'te partiler bulunmaz, sadece 1. ve 2. grup vardır. 1. Grup Mustafa Kemal'in olduğu Müdafaai Hukuk Grubudur, 2. Grup ise Mustafa Kemal'e muhalif olan gruptur.

I. Meclis tarafından Düzenli Ordu kurulmuştur. İşgallere karşı kurulan Kuvayı Milliye Birlikleri Düzenli Orduya bağlanmışlardır. Düzenli Ordu'ya bağlanmak istemeyen Demirci Mehmet ve Çerkez Ethem gibi Kuvayı Milliye liderleri isyan çıkarmışlardır.


Milli Mücadele Döneminde;

* TBMM'yi tanıyan ilk devlet Ermenistan'dır

* TBMM'yi tanıyan ilk Müslüman devlet Afganistan'dır.

*TBMM'yi tanıyan ilk Avrupa devleti SSCB'dir.

* TBMM'yi tanıyan ilk İtilaf devleti Fransa'dır.


Not:  TBMM’nin açıldığı 23 Nisan günü, ''Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı'' olarak kutlanmaktadır. TZ


Yorumlar

  Yorum Ekle