Duraklama dönemi, III. Murat'ın 1595'te ölümüyle başlayıp,
ilk kez büyük çapta toprak kaybı yaşanılan Karlofça Antlaşması'na kadar olan
dönemdir.
Yaklaşık 120 yıl süren bu dönemde 12 padişah ile 61
sadrazam görev yapmıştır.
III. Mehmet, II. Osman, IV. Murat ve IV. Mehmet
dönemlerinde önemli bazı ıslahat çalışmaları yapılmış ise de kalıcı
olamadığından ve padişahların ömrü ile sınırlı kaldığından ıslahatlarda istenen
amaca ulaşılamamıştır.
• III. Mehmet
döneminde Sancak sistemine son verilmiştir.
• I.Ahmet
devrinde Ekber Erşet sistemi kabul edilmiştir.
• II. Osman,
Yeniçeri Ocağı'nı kaldırmak istemiş fakat yeniçerilerin bundan haberdar
olmasıyla yeniçeriler İsyan ederek Genç Osman'ı katletmişlerdir.
• IV. Murat
döneminde Bağdat fethedilmiş, devlet düzeni sağlanmış ve rüşvetin önüne
geçilerek devletin toparlanması sağlanmıştır.
IV. Mehmet döneminde özellikle Köprüler devrinde siyasi,
sosyal ve ekonomik alanlarda önemli gelişmeler yaşanmasına rağmen, II.Viyana
Kuşatmasının başarısızlıkla sonuçlanmasıyla devlet bir daha toparlanamamıştır.
1606'da imzalanan Zitvatorok Antlaşması'yla Osmanlı Devleti
Avusturya'ya karşı protokolde elde ettiği üstünlüğü kaybetmiştir.
Duraklama döneminde İran'da hüküm süren Safevilerle Nasuh
Paşa, Serav ve Kasrı Şirin Antlaşmaları imzalanmıştır. IV. Murat döneminde
imzalanan Kasr-ı Şirin Antlaşmasıyla bugünkü Türkiye-İran sınırı büyük ölçüde
çizilmiştir.
Genç Osman döneminde Osmanlılar ile Lehistan arasında Hotin
Antlaşması imzalanmıştır.
IV. Mehmet döneminde Lehistanla 1672'de imzalanan Bucaş
Antlaşmasıyla Osmanlı Devleti batıda en geniş sınırlarına ulaşmıştır.
IV. Mehmet döneminde Akdeniz'de bulunan Girit Adası 24
yıllık bir kuşatmadan sonra 1669'da Köprülü Fazıl Ahmet Paşa tarafından
fethedilmiştir.
IV. Mehmet döneminde Merzifonlu Kara Mustafa Paşa
komutasında gerçekleştirilen ve başarısızlıkla sonuçlanan II. Viyana Kuşatması
sonucu Osmanlılar ile Kutsal ittifak devletleri arasında 16 yıl sürecek
savaşlar başlamıştır ve bu savaş Karlofça Antlaşmasıyla en son bulmuştur.
Duraklama Devri'ne girilmesinin nedenlerine baktığımızda;
• cülus
bahşişinin Osmanlı maliyesine ağır bir yük olması
• Medreselerdeki
beşik ulemalığı, eğitim sisteminin bozulması ve kalitesinin düşmesi,
• Avrupa'da
yaşanan coğrafi keşifler, Yeni ticaret yollarının bulunması, Avrupalı
devletlerin zenginleşmesi ve Akdeniz ticaretinin önemini kaybetmesi, D
• Deneyimsiz
padişahların ve devlet adamlarının başa geçmesi ve devletin iyi yönetilememesi
• Anadolu'da çıkan Celali isyanları ve Tımar sisteminin bozulması
